Sportiviteit en respect

Met grensoverschrijdend gedrag bedoelen we omgangsvormen die door de persoon die het ondergaat als gedwongen en/of ongewenst worden ervaren. Grensoverschrijdend gedrag in de sport is elke vorm van gedrag of toenadering, in verbale, non-verbale, digitale of fysieke zin, die:

• door de persoon die het ondergaat als gedwongen en/of ongewenst wordt ervaren en/of
• als doel of gevolg heeft de waardigheid van de persoon aan te tasten én
• plaatsvindt onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met het
• beoefenen van de sport waar de spelregels/reglementen niet in voorzien.

In het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende, sociaal onveilige of kwetsende situatie wordt gecreëerd, waaronder mede begrepen seksueel misbruik, discriminatie, pesten, mishandeling.

Om kort en bondig duidelijk te maken wat niet geaccepteerd wordt, hebben de sportbonden en NOC*NSF gezamenlijk gedragsregels opgesteld. De regels zijn gemaakt om de risico’s op ongewenst gedrag in de relatie atleet en trainer te verkleinen en ze fungeren als toetssteen voor het gedrag van begeleiders en sporters in concrete situaties.

De 11 gedragsregels:

1. De begeleider moet zorgen voor een omgeving en een sfeer waarbinnen de sporter zich veilig voelt.
2. De begeleider onthoudt zich ervan de sporter te bejegenen op een wijze die de sporter in zijn waardigheid aantast en/of verder in het privéleven van de sporter door te dringen dan nodig is voor het gezamenlijk gestelde doel.
3. De begeleider onthoudt zich van elke vorm van (machts)misbruik of seksuele intimidatie tegenover de sporter.
4. Seksuele handelingen en seksuele relaties tussen de begeleider en de jeugdige sporter tot zestien jaar zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.
5. De begeleider mag de sporter niet op een zodanige wijze aanraken dat de sporter en/of de begeleider deze aanraking naar redelijke verwachting als seksueel of erotisch van aard zal ervaren, zoals doorgaans het geval zal zijn bij het doelbewust (doen) aanraken van geslachtsdelen, billen en borsten.
6. De begeleider onthoudt zich van seksueel getinte verbale intimiteiten.
7. De begeleider zal tijdens training(sstages), wedstrijden en reizen gereserveerd en met respect omgaan met de sporter en met de ruimte waarin de sporter zich bevindt, zoals de kleedkamer of de hotelkamer.
8. De begeleider heeft de plicht de sporter te beschermen tegen schade en (machts)misbruik als gevolg van seksuele intimidatie. Daar waar bekend of geregeld is wie de belangen van de (jeugdige) sporter behartigt, is de begeleider verplicht met deze personen of instanties samen te werken, opdat zij hun werk goed kunnen uitoefenen.
9. De begeleider zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen. Ook de begeleider aanvaardt geen financiële beloning of geschenken van de sporter die in onevenredige verhouding tot de gebruikelijke dan wel afgesproken honorering staan.
10. De begeleider zal er actief op toezien dat deze regels worden nageleefd door iedereen die bij de sporter is betrokken. Indien hij gedrag signaleert dat niet in overeenstemming is met deze regels zal hij de betreffende persoon daarop aanspreken.
11. In die gevallen waarin de gedragsregels niet (direct) voorzien, ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de begeleider in de geest hiervan te handelen.

De NSkiV is voor de behandeling van tuchtrechtelijke geschillen over doping aangesloten bij het Instituut Sportrechtspraak (ISR). De aansluiting bij het ISR is ook formeel vastgelegd in de statuten van de NSkiV. De sporter verplicht zich tot naleving van de regels, zoals vastgelegd in de statuten van de NSkiV en het Nationaal Dopingreglement. Ook op de website van het ISR kan het Nationaal Dopingreglement worden gedownload.

De Dopingautoriteit is dé Nederlandse autoriteit op het gebied van dopingcontroles en dopingvoorlichting. Op dopingautoriteit.nl is veel informatie te vinden over de risico’s, de rechten en de plichten van sporters en begeleiders bij dopingcontroles. De meest essentiële informatie staat hieronder op een rijtje:

• WADA dopinglijst, bekijk Dopingautoriteit en Vertaling WADA dopinglijst 2024
• Dispensatiebijlage behorend bij het Nationaal Dopingreglement
• Whereaboutsbijlage behorend bij het Nationaal Dopingreglement
• Reglement Naleving Dopingsancties
• Ordemaatregel en periode van uitsluiting

Het is de verantwoordelijkheid van de sporter zelf om op de hoogte te blijven van de meest recente documenten. Controleer daarom regelmatig op de website van de Dopingautoriteit of er wijzigingen zijn.

Bij de Dopingautoriteit kan iedereen terecht die vragen heeft over doping én alles wat met doping te maken heeft. Heb je een vraag, stuur dan een e-mail naar: [email protected].

De dopinglijst
Een sporter is altijd zelf verantwoordelijk voor wat zich in zijn of haar lichaam bevindt. Het is daarom van belang altijd goed te controleren of middelen die worden gebruikt op de dopinglijst voorkomen. Of het nu gaat om iets dat door een arts wordt voorgeschreven of om een middel dat bij de drogist wordt gekocht: in beide middelen kunnen dopinggeduide stoffen voorkomen.

Medicijngebruik en dopingcontroles
Komt het dan toch voor dat een sporter, vanwege een ziekte of aandoening iets moet gebruiken wat op de dopinglijst staat, dan moet hiervoor dispensatie worden aangevraagd. Sporters die voornamelijk actief zijn op nationaal niveau, kunnen dit doen bij de Dopingautoriteit, via Geneesmiddelen Dispensatie Sporter (GDS). Sporters die internationaal actief zijn dienen dit meestal bij de internationale federatie af te handelen.

Doping in je vitaminepil?
Uit onderzoek is gebleken dat 2 tot 25% van alle voedingssupplementen zijn vervuild met dopinggeduide stoffen. Deze stoffen staan dus niet op het etiket vermeld, maar zitten er soms wel in. Sporters kunnen hierdoor onbewust positief testen en worden geschorst. Om de kans op zo’n onbedoelde positieve dopingtest te minimaliseren is het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT) ontwikkeld. Mocht je voedingssupplementen willen gebruiken, gebruik dan alleen NZVT-goedgekeurde voedingssupplementen. Voor meer informatie, ga naar dopingautoriteit.nl/nzvt.

De dopingcontroleprocedure
Zorg dat je op de hoogte bent van de rechten en plichten tijdens een dopingcontroleprocedure. Hierdoor kom je nooit voor verrassingen te staan. Weigering van een dopingtest staat bijvoorbeeld gelijk aan het leveren van een positieve controle. Meer informatie over de rechten en plichten van de sporter bij dopingcontroles vind je hier (link toevoegen Dopingautoriteit )

E-learning Dopingautoriteit
Ben jij wedstrijdskiër- of snowboarder, trainer, coach of ouder en wil je meer weten over de dopingregels en dopingcontroles? Doe dan de e-learning die wordt aangeboden door de Dopingautoriteit: (link opnemen: E-learning Dopingautoriteit )

Extra tips voor schone sport
Kijk op www.dopingautoriteit.nl/tips voor de laatste tips op het gebied van schone sport.